Nicolaaskerk in oorlogstijd - Mariaportaal open
woensdag 29 april 2020Zoetermeer is alweer 75 jaar bevrijd en we zijn dankbaar dat we al lange tijd in vrede mogen leven. Het Mariaportaal van de H.Nicolaaskerk in de Dorpsstraat is een aandenken aan die tijd. Een plek van troost en hoop. We horen van sommige mensen, die de oorlog nog hebben meegemaakt, dat de huidige Corona crisis hen doet denken aan die moeilijke oorlogstijd.
In de Tweede Wereldoorlog (1940-1945) nam de druk op de bevolking langzaam toe. Eerst was er de traumatische ervaring van bezet worden, terwijl men heilig in neutraliteit geloofde. Daarna kwam het verplichte werken in Duitsland; eerst de werklozen, vanaf april 1942 degenen die in de meidagen van 1940 in militaire dienst waren geweest en op een gegeven moment konden alle mannen tussen 17 en 40 jaar op de trein naar het oosten worden gezet. Bovendien waren steeds meer levensbehoeften alleen op de bon verkrijgbaar en vanaf september 1944 daalde het dagelijkse voedselrantsoen beneden hongerniveau. Tevens stonden de geallieerde legers voor de poorten van West-Nederland en de door de Duitsers zwaar verdedigde Vesting Holland zou het bij een inval zwaar te verduren krijgen.
De kerk als troost en hoop
In de kerken baden de mensen om vrede en veiligheid. In de Zoetermeerse Nicolaaskerk werd december 1944 een Gebeds-, Boete- en Offerweek gehouden waarin volgens pastoor Voorham ‘in het bijzonder werd gebeden dat onze plaats en onze parochie door de voorbede van Maria gespaard mocht blijven van de rampen van den oorlog en van hongersnood’. Daaraan werd de belofte verbonden dat na de oorlog een beeltenis van de O.L. Vrouwe van Fatima zou worden geplaatst. Niemand in Zoetermeer stierf van de honger, voedselhalers uit de omringende steden werden vaak geholpen met eten en er werden zelfs 80 kinderen uit de Haagse Jeroenparochie in Zoetermeerse gezinnen opgenomen.
Inrichting Mariaportaal in 1948
13 Mei 1948 werd de belofte uit 1944 ingelost: er werd een Mariabeeld achter in de kerk geplaatst, in het huidige Mariaportaal. Dit beeld was door de Rotterdamse kunstenaar Gerard Héman vervaardigd uit lindenhout. Drie jaar later werd het Mariaportaal verfraaid met een glas-in-loodvoorstelling van de Haagse Alex Asperslagh. Op het raam spreidt Maria haar mantel over Zoetermeer uit. Daarbo¬ven zijn vliegtuigen te zien en oorlogsgoden, onder de mantel het silhouet van het dorp met de twee kerktorens en de biddende gelovigen.
Buiten de bunker in het Westerpark, de monumenten in het Wilhelminapark en bij de Oude Kerk is dit in Zoetermeer de enige tastbare herinnering aan de oorlog. Bovendien zijn zowel beeld als raam prachtig om eens uitgebreid te bekijken.
Nog steeds geopend voor hoop en troost
Ondanks dat we nu niet samen kunnen komen in de kerken, is het Mariaportaal van de H.Nicolaaskerk ook in de huidige moeilijke tijden nog steeds vrijwel dagelijks geopend van maandag t/m zaterdag van 9:30-16:00 uur. Voor hoop, troost, om te bidden of om gewoon een kaarsje op te steken. Wilt u het bezoeken? Neemt u dan ook hier de 1,5 meter afstand in acht.
Bron: historicus Ton Vermeulen